حقوق جزا و جرم شناسی
سجاد مؤمنی
چکیده
نوشتار حاضر تلاشی است در جهت ارائه یک نگرش جامع کیفری نسبت به رابطه سببیت و تحلیل معیارها و چالش‌های این رکن مسئولیت کیفری در پرتو آرای قضایی و قوانین کیفری به‌ویژه قانون جدید مجازات اسلامی است، تشخیص رابطۀ سببیت بین عمل مجرمانه و نتیجه به‌دست‌آمده، خصوصاً برفرض تعدد اسباب، از مشکل‌ترین مباحث حقوق کیفری است. این موضوع در حالتی ...
بیشتر
نوشتار حاضر تلاشی است در جهت ارائه یک نگرش جامع کیفری نسبت به رابطه سببیت و تحلیل معیارها و چالش‌های این رکن مسئولیت کیفری در پرتو آرای قضایی و قوانین کیفری به‌ویژه قانون جدید مجازات اسلامی است، تشخیص رابطۀ سببیت بین عمل مجرمانه و نتیجه به‌دست‌آمده، خصوصاً برفرض تعدد اسباب، از مشکل‌ترین مباحث حقوق کیفری است. این موضوع در حالتی که افراد متعددی در زمان‌های متفاوت (طولی) در وقوع جنایت دخالت می‌کنند و بین رفتار مداخله کنندگان و نتیجه حاصله (مانند قتل) فاصله زمانی نسبتاً طولانی وجود دارد، گاه به‌عنوان مشکل جدی و معضل لاینحل ظاهر می‌شود. قانون مجازات اسلامی در ماده 494 به‌صراحت بیان می‌کند که؛ «مباشرت آن است که جنایت مستقیماً توسط خود مرتکب واقع شود» و در بحث جرائم علیه تمامیت جسمانی و حیات دیگران و در مورد نحوه همکاری در ارتکاب قتل و همچنین در بحث سبب و مباشر و رابطه آن با سرایت در جنایات به ماده 492 نیز اشاره دارد؛ «جنایت در صورتی موجب قصاص یا دیه است که نتیجه حاصله مستند به رفتار مرتکب باشد اعم از آنکه به نحو مباشرت یا به تسبیب یا به اجتماع آن‌ها انجام شود» می‌توان نتیجه گرفت که در قتل عمدی یکی از مواردی که باوجود قصد قتل توسط مرتکب، می‌تواند رابطه‌ی استنادی بین رفتار مرتکب و نتیجه‌ی حاصله را قطع کند، رفتار مقتول است، حال این رفتار از سوی مقتول «عمدیِ آگاهانه و یا ناآگاهانه» باشد و یا به‌صورت ترک فعل نیز باشد که می‌تواند رابطه‌ی استناد بین رفتار مرتکب و قتل حاصله را قطع کند.
حقوق کیفری و جرم شناسی
سجاد مؤمنی؛ فیروزه گراوندی؛ احمد خسروی
چکیده
زمینه: مسئولیت مدنی پزشک، به‌عنوان یکی از مقوله‌های موردبحث در حوزه مسئولیت مدنی و حقوق خصوصی، از اهمیتی به سزا برخوردار است. مسئولیت مدنی در حقوق ایران به تبعیت ازنظر غالب فقهی، مبتنی بر نظریه اتلاف وتسبیب است. بر این اساس، بیشتر حقوقدانان مسئولیت پزشک را نیز با تکیه‌بر این دو قاعده توجیه نموده‌اند.مواد و روش‌ها: در این مطالعه، ...
بیشتر
زمینه: مسئولیت مدنی پزشک، به‌عنوان یکی از مقوله‌های موردبحث در حوزه مسئولیت مدنی و حقوق خصوصی، از اهمیتی به سزا برخوردار است. مسئولیت مدنی در حقوق ایران به تبعیت ازنظر غالب فقهی، مبتنی بر نظریه اتلاف وتسبیب است. بر این اساس، بیشتر حقوقدانان مسئولیت پزشک را نیز با تکیه‌بر این دو قاعده توجیه نموده‌اند.مواد و روش‌ها: در این مطالعه، کلیه مقالات چاپ‌شده تا پاییز 1400 به زبان فارسی درزمینه مسئولیت عوامل مؤثر در جراحی با نگاهی به آموزههای فقهی بررسی قرار گرفتند. این مقالات از طریق جستجو در پایگاههای اطلاعاتی، فصلنامه حقوق پزشکی، نشریه جراحی ایران، sid.ir، فصلنامه فقه پزشکی و نشریات سیویلیکا، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، با استفاده از کلیدواژه‌هایی نظیر مسؤولیت مدنی، فقه اسلامی، تعهد و مسؤولیت پزشک، خطای پزشکی و مسئولیت کیفری به‌دست‌آمده‌اند. همچنین از مجلات معتبر علمی از مقالات و وب سایتهای فوق استخراج‌شده است.یافته‌ها: با توجه به بررسی سیر تاریخی قوانین مصوب در باب مسئولیت پزشک در حقوق ایران، به‌موجب قانون مجازات 13۹2 در صورت عدم تقصیر پزشک در علم و عمل ضمانی برای وی وجود ندارد، هرچند برائت اخذ نکرده باشد (تبصره‌ی 1 ماده‌ی 4۹۵)؛ درواقع قانون مجازات جدید مبنای تقصیر را پذیرفته است.
