فقه و مبانی حقوق اسلامی
هادی محمدپوری صوری
چکیده
زمینه و هدف: در پژوهش حاضر، با بررسی نظریات، رویه‌ها و قراردادهای داخلی بانکی و همچنین بامطالعه قوانین و مقررات بانکی و قانون مدنی درمی‌یابیم که این نوع از قراردادها باآنکه در قانون مدنی تصریح نشده‌اند، دارای وجهه قانونی بوده و بر طبق ماده 190 قانون مدنی منعقدشده و معتبر می‌باشند و از سویی دیگر، بانک‌ها به اقتضاء ماهیت و با استفاده ...
بیشتر
زمینه و هدف: در پژوهش حاضر، با بررسی نظریات، رویه‌ها و قراردادهای داخلی بانکی و همچنین بامطالعه قوانین و مقررات بانکی و قانون مدنی درمی‌یابیم که این نوع از قراردادها باآنکه در قانون مدنی تصریح نشده‌اند، دارای وجهه قانونی بوده و بر طبق ماده 190 قانون مدنی منعقدشده و معتبر می‌باشند و از سویی دیگر، بانک‌ها به اقتضاء ماهیت و با استفاده از موضع ضعف مشتری به هنگام انعقاد قراردادهای مذکور، شروط و تعهداتی را بر خریدار بار می‌نمایند که آن‌ها را از سایر عقود متمایز می‌سازد که در متن، وجوه تمایز مزبور به‌تفصیل بررسی می‌گردد و همچنین در انتها درمی‌یابیم که ذکر قراردادهای فروش اقساطی در قانون عملیات بانکی بدون ربا، نباید توهم انحصاری بودن آن را پیش آورد، به‌عبارت‌دیگر انعقاد چنین قراردادهایی درصورتی‌که مخالف گزاره‌های نظم عمومی و اخلاق حسنه نباشد، در جوامع خارج از نظام بانکی منع نمی‌گردد.روش تحقیق: روش پژوهش حاضر، تحلیلی- توصیفی از نوع کاربردی و با استفاده از قوانین و مقررات و منابع کتابخانه‌ای به‌ویژه قوانین و مقررات بانکی صورت پذیرفته است.یافته‌ها: منظور از فروش اقساطی عبارت است از واگذاری عین به بهای معلوم به غیر به ترتیبی که تمام یا قسمتی از بهای مزبور به اقساط مساوی یا غیرمساوی در سررسید یا سررسیدهای معین دریافت گردد.
فقه و مبانی حقوق اسلامی
هادی محمدپوری صوری
چکیده
هدف از مطالعه حاضر بررسی نقاط اشتراک و نقاط افتراق در خصوص مسئولیت مدنی ناشی از نواقص ژنتیکی در حقوق ایران با نگاهی به فقه امامیه است.یافته‌ها نشان می‌دهد از در بسیاری کشورها برای جبران این نوع خسارات، مسئولیتی جدا از مسئولیت عمومی مدنی شکل‌گرفته است.اما در حقوق داخلی، در دکترین موجود، اجماعی در عدم‌کفایت قواعد عمومی مسئولیت در ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر بررسی نقاط اشتراک و نقاط افتراق در خصوص مسئولیت مدنی ناشی از نواقص ژنتیکی در حقوق ایران با نگاهی به فقه امامیه است.یافته‌ها نشان می‌دهد از در بسیاری کشورها برای جبران این نوع خسارات، مسئولیتی جدا از مسئولیت عمومی مدنی شکل‌گرفته است.اما در حقوق داخلی، در دکترین موجود، اجماعی در عدم‌کفایت قواعد عمومی مسئولیت در این حوزه شکل‌گرفته است؛ اجماعی که معتقد به جدایی ماهیت ضررهای شخصی از زیانهای زیستمحیطی و ضرورت جبران همیشگی این نوع ضررهاست، ولی آنچه متفاوت است مبنای توجیهکننده این مسئولیت است.در دیدگاه‌های ارائهشده نخستین، برخی از حقوقدانان نظریه خطر را عامل توجیهکننده معرفی کردهاند.اما عدهای دیگر تلاش کردهاند یا با استناد به نصوص پراکنده فقهی که درمجموع از دیدگاه ایشان از مسئولیت بیقیدوشرط در حوزههای عمومی حکایت دارد و یا با استناد بهقاعده فقهی احترام اموال که اعم از دو قاعده اتلاف و لا ضرر است، مسئولیت محض را در حمایت حداکثری از محیطزیست بپذیرند. گروهی نیز نیازهای روزافزون اجتماعی را برای طراحی نظام استثنایی مسئولیتی در این زمینه کافی دانسته، معتقد به وضع نظام مسئولیت محض از سوی قانونگذار شدهاند.
فقه و مبانی حقوق اسلامی
بتول محمدی
چکیده
هدف : مسئله فرزند آوری و اهتمام به نسل یکی از مهم‌ترین زوایای زندگی بشر بوده است و از همین رو خداوند میل و حب به فرزند را در ذات او نهادینه کرده و در همه ادیان الهی، انسان را به‌تبع فطرت او به داشتن فرزند ترغیب نموده است. دین اسلام نیز، در قالب آیات قرآن و روایات معصومین (ع) امر به فرزند آوری داشته و بر محاسن بسیار آن صحه گذاشته و علاوه ...
بیشتر
هدف : مسئله فرزند آوری و اهتمام به نسل یکی از مهم‌ترین زوایای زندگی بشر بوده است و از همین رو خداوند میل و حب به فرزند را در ذات او نهادینه کرده و در همه ادیان الهی، انسان را به‌تبع فطرت او به داشتن فرزند ترغیب نموده است. دین اسلام نیز، در قالب آیات قرآن و روایات معصومین (ع) امر به فرزند آوری داشته و بر محاسن بسیار آن صحه گذاشته و علاوه بر تحسین نفس عمل فرزند آوری، تعدد و تکثر آن را که پایه کمی جامعه را تشکیل می‌دهد؛ موردتوجه قرار داده و در صورت تحقق شرایط خاص آن‌که ناظر به فرد، خانواده و جامعه است، دستور به ازدیاد نسل و تکثیر جمعیت داده و آن را یکی از مزایای مهم جوامع اسلامی و از عوامل قدرت و اقتدار تلقی نموده است. همچنین در خلال اهتمام به ازدیاد نسل، از ارتقاء کیفی آن فروگذار نکرده و با سلسله اوامری که در منابع دینی ذکرشده است، خواستار اعتلای کمال و مطلوبیت روحی و جسمی فرزند شده است. روش بررسی: در این مطالعه، کلیه مقالات چاپ‌شده تا زمستان 1401 به زبان فارسی درزمینه ی فرزند آوری از دیدگاه قرآن و ائمه اهل‌بیت (ع) موردبررسی قرار گرفتند. این مقالات از طریق جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی، فصلنامه پژوهشی فقه و مبانی حقوق اسلامی، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، sid.ir، فصلنامه فقه تطبیقی و نشریات سیویلیکا، با استفاده از کلیدواژه‌هایی نظیر قرآن، حدیث، فرزند آوری، ازدیاد نسل، مطلوبیت، فرزند به‌دست‌آمده‌اند. همچنین از مجلات معتبر علمی از مقالات و وب‌سایت‌های فوق استخراج‌شده است. یافته‌ها: این بحث در طول تاریخ همواره محل مناقشه و اختلاف‌نظر در بین اندیشمندان بوده و موافقان و مخالفان تکثیر نسل با برشمردن مضرات و مزایای جمعیت زیاد، بر ابطال نظر یکدیگر مصر بوده‌اند. از سوی دیگر نحوه دستیابی و حصول فرزند و به‌بیان‌دیگر روش‌های متعدد و متنوع فرزند آوری از دیگر مباحث مهم در این زمینه بوده و دین اسلام در جهت ارزیابی کیفی این روش‌ها به بیان دیدگاه‌های خود پرداخته و در صورت اتخاذ هر روش، توصیه‌هایی در جهت چگونگی آن به‌صورت مستقیم در روایات و یا انتزاع احکام از روایات در مسائل مستحدثه پرداخته است.تعارض منافع : بدین‌وسیله نویسنده تصریح می‌نماید که هیچ‌گونه تعارض منافعی در خصوص پژوهش حاضر وجود ندارد.
فقه و مبانی حقوق اسلامی
طیبه یوسفی
چکیده
زمینه: بی‌تردید احیاء و اجرای دو اصل مهم و مورد توصیه‌ی دین اسلام یعنی «امربه‌معروف» و «نهی از منکر» در همه‌ی عرصه‌ها و شئونات زندگی به‌ویژه عرصه‌های اقتصادی در این فرایند بسیار اثربخش و راهگشا می‌باشد. در نظام اقتصادی اسلام، انگیزه فعالیت‌های اقتصادی تحصیل رضای خداوند است و هدف؛ سلامتی اقتصادی فرد خانواده، اجتماع ...
بیشتر
زمینه: بی‌تردید احیاء و اجرای دو اصل مهم و مورد توصیه‌ی دین اسلام یعنی «امربه‌معروف» و «نهی از منکر» در همه‌ی عرصه‌ها و شئونات زندگی به‌ویژه عرصه‌های اقتصادی در این فرایند بسیار اثربخش و راهگشا می‌باشد. در نظام اقتصادی اسلام، انگیزه فعالیت‌های اقتصادی تحصیل رضای خداوند است و هدف؛ سلامتی اقتصادی فرد خانواده، اجتماع وامت در مسیر تحقق عدالت اجتماعی و قسط واقعی است.مواد و روش‌ها: در این مطالعه، کلیه مقالات چاپ‌شده تا تابستان 1401 به زبان فارسی بررسی مصادیق معروف و منکر اقتصادی در قرآن و روایات بررسی قرار گرفتند. این مقالات از طریق جستجو در پایگاه های اطلاعاتی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، بنیاد پژوهش‌های آستان قدس رضوی، sid.ir، فصلنامه فقه اسلامی و نشریات سیویلیکا، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، با استفاده از کلیدواژه‌هایی نظیر معروف و منکر اقتصادی، خمس، زکات، ربا، غش در معامله. به‌دست‌آمده‌اند. همچنین از مجلات معتبر علمی از مقالات و وب‌سایت‌های فوق استخراج‌شده است.یافته‌ها: در نظام اقتصاد اسلامی، معروف‌های اقتصادی برای بالا بردن سطح رفاه نیازمندان، توازن اقتصادی و برقراری عدالت اجتماعی وضع‌شده‌اند. ازنظر فقه اسلام، جایگاه منابع مالی برای رشد و پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، جایگاهی است بسیار مهم و سرنوشت‌ساز؛ درست همان‌گونه که توسعه و آبادانی جایگاهی است بنیادی و اساسی؛ اما هریک از این دو منبع اقتصادی و عبادی در جامعه اسلامی جایگاه خویش را دارند و بر اساس مصلحت‌ها و منفعت‌هایی در مواردی واجب و در مواردی مستحب هستند. اگر این مقوله به‌درستی در جامعه نهادینه شود و مردم آثار و دستاوردهای آن را در جامعه به عیناً رؤیت کنند آنگاه بدون تردید به سمت معروف‌های اقتصادی در فقه روی خواهند آورند.
فقه و مبانی حقوق اسلامی
مهرانگیر کریمی
چکیده
زندان مقوله ای است که با جرم و بزه و انحراف (از قوانین و عرفیات و اخلاقیات) در جامعه مرتبط می باشد. در طول تاریخ انسان همواره کسانی بوده اند که برخلاف قوانین و مقررات جامعه حرکت کرده اند و سیستم های حکومتی جوامع نیز برای جلوگیری از به انحراف کشیده شدن جامعه و حمایت از قوانین و اخلاقیات آن مجازات هایی را برای چنین افرادی در نظر گرفته اند، ...
بیشتر
زندان مقوله ای است که با جرم و بزه و انحراف (از قوانین و عرفیات و اخلاقیات) در جامعه مرتبط می باشد. در طول تاریخ انسان همواره کسانی بوده اند که برخلاف قوانین و مقررات جامعه حرکت کرده اند و سیستم های حکومتی جوامع نیز برای جلوگیری از به انحراف کشیده شدن جامعه و حمایت از قوانین و اخلاقیات آن مجازات هایی را برای چنین افرادی در نظر گرفته اند، زندان یکی از این راهها و ابزارها که از یک طرف برای تنبیه و مجازات و از طرف دیگر برای برگرداندن افراد مجرم به زندگی عادی در جامعه است. زندانها در صدر اسلام ، یا در حجاز بودند یا در عراق ، در این زمان رسول اکرم (ص) و خلیفه اول زندان و مکان مخصوصی برای حبس کردن مجرمان نداشتند، دقت در وضعیت زندانها در دوران پس از اسلام نشانگر این است که معمولا حکومت ها زندان را به عنوان مجازات خشن و با شرایط بسیار سخت ، به ویژه علیه اقدام کننده بر ضد حاکمیت ، مورد استفاده قرار می دادند با پیدایش انقلاب اسلامی قانون اسلامی در مورد زندانهای ایران اجرا شد. در اصل هدف از طبقه بندی بندی زندانیان جلوگیری و پیشگیری از آسیب های احتمالی است که ممکن است به زندانی وارد شود و نیز سهل تر شدن نگهداری زندانیان ، بطوریکه کمترین مشکل را برای خودشان و مسئولین زندان ایجاد کنند و از عالی تر طبقه بندی ، اصلاح و تربیت و بازپروری و توانبخشی زندانی است.
فقه و مبانی حقوق اسلامی
لیلا حسین زاده چم گردانی
چکیده
تربیت به‌طور عام و تربیت دینی به‌طور خاص در هر نظام آموزش‌وپرورش، متأثر از دیدگاه‌هاست، پژوهش و نقادی این دیدگاه‌ها و پیش‌فرض‌های حاکم بر آن‌ها، می‌تواند نظام‌های تربیتی را از آسیب نگه دارد. پرداختن به هویت تربیت دینی و جایگاه تجربه دینی در این حوزه با تأمل در جریانات اسلامی یک امر ضروری است. یافته‌ها: این پژوهش از نوع نظری بوده ...
بیشتر
تربیت به‌طور عام و تربیت دینی به‌طور خاص در هر نظام آموزش‌وپرورش، متأثر از دیدگاه‌هاست، پژوهش و نقادی این دیدگاه‌ها و پیش‌فرض‌های حاکم بر آن‌ها، می‌تواند نظام‌های تربیتی را از آسیب نگه دارد. پرداختن به هویت تربیت دینی و جایگاه تجربه دینی در این حوزه با تأمل در جریانات اسلامی یک امر ضروری است. یافته‌ها: این پژوهش از نوع نظری بوده که باهدف اطلاع از عوامل مؤثر بر تربیت، نظر فلاسفه و دانشمندان اسلامی درباره تربیت، شاخص‌ها و ویژگی‌های تربیت دینی قرآنی همچنین مبانی، اهداف، اصول، روش‌ها، موانع و راهکارهای تربیت دینی قرآنی است و مهم‌ترین سؤال این است که تربیت دینی قرآنی، راهکارها و عوامل بازدارنده آن چگونه است؟ روش پژوهش از نوع تحلیلی- توصیفی بوده که جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت کار کتابخانه‌ای و با مراجعه به اسناد و مدارک مربوط به موضوع پژوهش انجام گردیده است.نتیجه‌گیری: نتایج تحلیل توصیفی داده‌های پژوهش نشان می‌دهد که تربیت یکی از مباحث موردتوجه ادیان و مکاتب مختلف در طول قرون و اعصار بوده است و تربیت دینی و قرآنی دارای شاخص‌ها، ویژگی‌ها، مبانی، اصول، روش‌ها راهکارهای خاصی است که عمل به آموزه‌های دین مبین اسلام و قرآن، رفع کننده موانع و عوامل بازدارنده آن است . مطابق یافته‌های تحقیق برای تحقق تربیت دینی و قرآنی مطلوب، اساتید و معلمان و خانواده‌ها باید با اتخاذ شیوه‌های نوین و اصیل، اولین و اثربخش‌ترین عامل در پیشبرد این امر مهم باشند.
