وزارت علوم، نورمگز، سیویلیکا، مگیران،...

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد حقوق، حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی ایلام، ایران

چکیده

در میان عقود یا قراردادهای موجود در قوانین مدنی بعضی هستند که در آنها شیئی در مقابل شیئ(تعهد دیگر) دیگر قرار می گیرد و هرکدام وابسته به دیگری است که در قانون مدنی از این عقود به عقد معوض و عقد غیر معوض یاد شده است. اهمیت این عقود و خصوصیت مشترک آنها که تقابل عوضین باشد، ما را به بررسی این خصوصیت و مباحث آن واداشته است، مقتضای و جوهره عقود معوض تقابل و به هم پیوستگی عوضین قرارداد است به این معنا که هر یک از دو عوض در مقابل دیگری،قرار می گیرد و انتفای یکی به موجب منتفی شدن دیگری خواهد شد. برای تضمین این تقابل ضمانت اجراهای متنوعی قابل اعمال است که می توان آن ها را در دو دسته ضمانت اجراهای قانونی و قراردادی جای داد. پیش بینی حق حبس ،فسخ قرلرداد به دلیل خیار تفلیس و نیز فسخ قرارداد به استناد خیار تاخیر ثمن در عقد بیع به عنوان مصداق بارز عقود معوض و نیز حق الزام متعهد  له به ایفای تعهد از این جمله هستند.علاوه بر این طرفین قرارداد نیز می توانند برای تضمین اجرای تعهدات متقابل ضمانت اجراهایی را در قرارداد پیش بینی کنند مانند درج وجه التزام در قرارداد یا اعطای حق فسخ در صورت عدم اجرای تعهد توسط متعهدله. پیش بینی حق فسخ از آن جهت مفید است که در حقوق ایران به تبعیت از فقه امامیه نقض قرارداد ابتدائا مجوز فسخ قرارداد نیست بلکه ضمانت اجرای اولیه الزام طرف مقابل به ایفای تعهد است اما این قاعده جنبه آمره ندارد و طرفین می توانند ضمن قرارداد پیش بینی کنند که عدم اجرای هر یک از تعهدات موجد حق فسخ برای طرف مقابل است علاوه بر این نکته ای که باید به آن اشاره کرد این است که تقابل بین عوضین مختص مرحله اجرای قرارداد نیست و به مرحله زوال قرارداد نیز قابل تسری است زیرا این قاعده یک قاعده عقلی و منطقی است که در موقع منتفی شدن قرارداد نیز قابل اعمال است.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Examinations of Non-Performance of Contracts Based on Contract’s Breach by the Other Party

نویسنده [English]

  • Mohamad Mohsen Karami

Master of Law, Private Law, Islamic Azad University of Ilam, Iran

چکیده [English]

Among the contracts or agreements in civil law, there are some in which an object is placed against the other (i.e. another obligation) and each of them is relied on the other. The significance of these contracts and their common feature, which is the reciprocity of exchanges, has forced the researcher to investigate this feature and its issues.The contract’s termination due to the insolvency option and also contractual termination based on the option of price delay in the sale contract as a obvious sample of exchange contracts and the obligation of the obligee to fulfill the obligation are also included. Execution of reciprocal obligations provide for execution of guarantees in the contract such as inserting the obligation in the contract or granting the termination right in the case of obligation non-fulfillment by the obligor.Predicting the termination right is useful since in Iranian law, following Imami jurisprudence, violating the contract is not a license to terminate the contract, however a guarantee of the initial implementation of the other party's obligation to fulfill the obligation, but this rule is not mandatory and the parties can the contract stipulates which non-fulfillment of any obligation leads to a termination right for the other party.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Possible breaches
  • Contract breach
  • Contractual obligations
  • Guarantee obligations
  • Iranian law

 

OPEN ACCESS

©2024 The author(s). This article is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License, which permits use, sharing, adaptation, distribution and reproduction in any medium or format, as long as you give appropriate credit to the original author(s) and the source, provide a link to the Creative Commons license, and indicate if changes were made. The images or other third party material in this article are included in the article’s Creative Commons license, unless indicated otherwise in a credit line to the material. If material is not included in the article’s Creative Commons license and your intended use is not permitted by statutory regulation or exceeds the permitted use, you will need to obtain permission directly from the copyright holder. To view a copy of this license, visit: http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/

PUBLISHER NOTE

Sami Publishing Company remains neutral concerning jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations.

CURRENT PUBLISHER

Sami Publishing Company

  1. منابع و مآخذ

    الف) منابع فارسی

    1. امینی، ابراهیم. (1387). آیین همسرداری یا اخلاق خانواده، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ یازدهم.
    2. انصاف داران، محمدرضا. (1391). قوانین و مقرّرات خانواده در نظام حقوقی ایران و رویه قضایی (1)، انتشارات جنگل، تهران، چاپ اول.
    3. جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1386). ترمینولوژی حقوق، انتشارات کتابخانه گنج دانش، تهران، چاپ چهارم.
    4. روشن، محمد؛ صادقی، محمد. (1395). دانشنامه حقوقی خانواده، انتشارات جنگل، جاودانه، تهران، چاپ اول.
    5. شمس الهی، کاظم. (1395). پرداخت نفقه اقارب، پژوهشکده امربه‌معروف و نهی از منکر.
    6. صفایی، حسین؛ امامی، اسدالله. (1395). مختصر حقوق خانواده، نشر میزان، تهران، چاپ چهل و سوم.
    7. صفوی، عبدالرضا. (1393). معاونت آموزش و تحقیقات قوۀ قضاییه در حقوق شهروندی، انتشارات مسعی، تهران، چاپ اول.
    8. فرشتیان، حسن. (1388). فقه زوجه، پژوهش تطبیقی حقوق مدنی ایران و سایر نظام‌های حقوقی، قم: مؤسسه بوستان کتاب، مرکز چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیّه قم.
    9. فهیمی، فاطمه. (1385). حقوق مالی زن «مقایسه تطبیقی در حقوق اسلام، ایران و کنوانسیون رفع تبعیض از زنان»، انتشارات دانشگاه قم، چاپ اول.
    10. کاتوزیان، ناصر. (1389). دوره حقوق مدنی خانواده، جلد دوم، شرکت سهامی انتشار، تهران، چاپ اول.
    11. کاتوزیان، ناصر. (1390). دوره مقدماتی حقوق خانواده، جلد دوم اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب، همبستگی خانوادگی و حمایت از کودکان، فرزندخواندگی، شریک سهامی انتشار، چاپ اول.
    12. گراوند، لیلی. (1395). «بررسی شرایط نفقه زوجه و اقارب در فقه و حقوق ایران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی گروه فقه و حقوق دانشگاه ارومیه.
    13. محمدی، مرتضی. (1388). «ازدواج، نفقه و تمکین»، مجله کتاب زنان، شماره 25.
    14. مصلحی، علی. (1372). «بررسی نفقه اقارب ازنظر فقه و حقوق ایران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
    15. معین، محمد. (1388). فرهنگ معین، تهران: انتشارات اشجع.
    16. مهر پور، حسین؛روشن، محمد؛ محمدی مام فاز، حسن. (1393). مطالبات زوجه و روش و اصول آن (مهریه، نفقه، اجرت‌المثل، نحله، شرط تنصیف دارایی)، انتشارات جنگل، تهران، چاپ چهارم.

    ب) منابع عربی

    1. ابن منظور، محمد بن مکرم. (1414 ق). لسان العرب، بیروت، دار الفکر للطباعة و النشرو التوزیع دارصادر.
    2. ابن نجیم، زین الدّین بن ابراهیم. (1413). البحر الرائق شرح کنزالدقائق، بیروت: دار المعرفه.
    3. جبعی العاملی، زین‌الدین. (1411). الروضه البهیه فی الشرح اللمعه الدمشقیه، جلد 2، دارالفکر، بیروت.
    4. جزرى، ابن اثیر، مبارک بن محمد. (1411). النهایة فی غریب الحدیث و الأثر، قم: مؤسسه مطبوعاتى اسماعیلیان.
    5. جوهری، اسماعیل بن حماد. (1410 ق). الصحاح تاج اللغة و صحاح العربیه، بیروت، دارالعلم للملایین.
    6. حلی، علامه. (1413). قواعدالاحکام، جلد 6، محقق، مصحح: گروه پژوهش دفتر انتشارات اسلامی، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ اول.
    7. خلیلی، عذرا (1387)، نفقه والدین در فقه امامیه و قوانین موضوعه، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
    8. خوری شرتونی، سعید. (1403 ق). أقرب الموارد ، قم: مکتبة آیة اللّه المرعشی.
    9. راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412 ق). مفردات الفاظ القرآن، لبنان، انتشارات دار العلم.
    10. قرشی، علی‌اکبر. (1412 ق). قاموس قرآن، تهران، انتشارات دارالکتب الإسلامیه.
    11. طریحی، فخرالدین. (1416 ق). مجمع البحرین، تهران، کتاب‌فروشی مرتضوی.
    12. عاشور، احمد عیسی. (بیتا). فقه آسان در مذهب امام شافعی، نجف، مؤسسه کاشف الغطاء.
    13. فاضل هندى، محمد بن حسن. (1416 ق). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    14. فراهیدى، خلیل بن احمد. (1410 ق). کتاب العین، قم، انتشارات هجرت.
    15. مکارم شیرازى، ناصر. (1427 ق). دائرة‌المعارف فقه مقارن، قم: انتشارات مدرسه امام على بن ابی‌طالب علیه‌السلام.
    16. موسوی خمینی، روح‌الله. (1379). تحریر الوسیله، قم: مؤسسه مطبوعات دار العلم.
    17. موسوی خمینی، سید روح‌الله. (1379). صحیفه نور، جلد 2، مسئله 9، انتشارات عروج، تهران.
    18. موسوی خمینی، سید روح‌الله. (1386). تحریرالوسیله، جلد 2، دارالعلم، قم، چاپ دوم.

     

    1. نجفی، احمد بن علی. (1423 ق). سفینه النجاح و مشکاه الهدی و مصباح السعادات، نجف، مؤسسه کاشف الغطاء.
    2. هروی، احمد بن محمد. (1419 ق). الغریبین فی القرآن و الحدیث، بیروت، المکتبة العصریّة.