نوع مقاله : پژوهشی
نویسنده
کارشناسی ارشد الهیات.گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
هدف از مطالعه حاضر بررسی نقاط اشتراک و نقاط افتراق در خصوص مسئولیت مدنی ناشی از نواقص ژنتیکی در حقوق ایران با نگاهی به فقه امامیه است.یافتهها نشان میدهد از در بسیاری کشورها برای جبران این نوع خسارات، مسئولیتی جدا از مسئولیت عمومی مدنی شکلگرفته است.اما در حقوق داخلی، در دکترین موجود، اجماعی در عدمکفایت قواعد عمومی مسئولیت در این حوزه شکلگرفته است؛ اجماعی که معتقد به جدایی ماهیت ضررهای شخصی از زیانهای زیستمحیطی و ضرورت جبران همیشگی این نوع ضررهاست، ولی آنچه متفاوت است مبنای توجیهکننده این مسئولیت است.در دیدگاههای ارائهشده نخستین، برخی از حقوقدانان نظریه خطر را عامل توجیهکننده معرفی کردهاند.اما عدهای دیگر تلاش کردهاند یا با استناد به نصوص پراکنده فقهی که درمجموع از دیدگاه ایشان از مسئولیت بیقیدوشرط در حوزههای عمومی حکایت دارد و یا با استناد بهقاعده فقهی احترام اموال که اعم از دو قاعده اتلاف و لا ضرر است، مسئولیت محض را در حمایت حداکثری از محیطزیست بپذیرند. گروهی نیز نیازهای روزافزون اجتماعی را برای طراحی نظام استثنایی مسئولیتی در این زمینه کافی دانسته، معتقد به وضع نظام مسئولیت محض از سوی قانونگذار شدهاند.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Civil liability caused by genetic defects in Iranian law
نویسنده [English]
- Hadi Mohammadpouri Suri
Master of Theology, Jurisprudence and Fundamentals of Islamic Law, University of Qom, Qom, Iran
چکیده [English]
The purpose of the present study is to examine the points of commonality and points of difference regarding civil liability caused by genetic defects in Iranian law with a view to Imami jurisprudence. The findings show that in many countries, to compensate for this type of damage, a responsibility separate from the general civil responsibility has been formed; But in domestic law, in the existing doctrine, a consensus has been formed in the inadequacy of the general rules of responsibility in this area; The consensus that believes in the separation of the nature of personal losses from environmental losses and the necessity of constant compensation for these types of losses, but what is different is the justification basis for this responsibility. In the first presented views, some jurists have introduced risk theory as a justifying factor; But some others have tried either by referring to scattered jurisprudential texts which, in their view, indicate unconditional responsibility in public spheres, or by referring to the jurisprudential rule of respect for property, which is both the rule of loss and non-loss, to provide maximum support for pure liability. Accept from the environment. A group also considered the growing social needs to be sufficient for designing an exceptional system of responsibility in this field, and believed in establishing a system of pure responsibility by the legislator
کلیدواژهها [English]
- Genetic research
- Iranian law
- civil responsibility. Imami jurisprudence
- امامی، سید حسن. (1389). «مسئولیت مدنی»، نشریه دانشکده حقوق دانشگاه ملی ایران، تهران، ش 1.
- جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1383). ترمینولوژی حقوق، چاپ دهم، تهران، انتشارات کتابخانه گنج دانش.
- دروگری، ریحانه؛ حکیم زاده خویی، پیمان. (1394). «مطالعه تطبیقی قوانین منع تبعیض ژنتیکی در امور استخدامی و بیمه»، مجله حقوق پزشکی، شماره .
- صفایی، حسین. (1389). مفاهیم و ضوابط جدید در حقوق مدنی، تهران، مرکز تحقیقات اسلامی.
- عباسی، محمود. (1383). «حقوق پزشکی (مجموعه مقالات)»، ج 6، چاپ اول، تهران، انتشارات حقوقی.
- کاتوزیان، ناصر. (1386). ضمان قهری، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- کاتوزیان، ناصر. (1374). وقایع حقوقی، چاپ دوم، تهران، نشر یلدا.
- متولی زاده اردکانی، علی. (1388). «ژنتیک، رفتار و فرهنگ»، فصلنامه اخلاق پزشکی، سال سوم.
- مرقس، سلیمان. (1999). الوافی فی شرح قانون المدنی فی الالتزامات فی الفعل الضار و المسئو لیه المدنیه، قاهره، جلد 1، چاپ 5.
- هاشمی، سید احمدعلی. (1387). «سیر تحولات نظری در مسئله وحدت یا تعدد مسئولیت قراردادی و مسئولیت خارج قرارداد در حقوق فرانسه، فصلنامه رهنمون، سال هفتم، شماره اول و دوم.